Diyanet İşleri Başkanlığı Dijital Yayınlar Daire Başkanlığı tarafından yayınlanmaktadır.
Yedi âyetten oluşan Fâtiha sûresi, Mushafta birinci, nüzûl sıralamasında ise 5. sûredir. Hz. Muhammed’in peygamberliğinin ilk yıllarında Mekke’de nâzil olduğu hususunda ittifak vardır. Kaynaklarda bu sûrenin nüzûl sebebiyle ilgili özel bir olay anlatılmamaktadır. Kur’an-ı Kerim’in ilk sûresi olduğu için “başlangıç” anlamına gelen “Fâtiha” adını almıştır. Sûrenin ayrıca “Ümmü’l-Kitab” (Kitab’ın özü) “es-Seb’ul-Mesânî” (Tekrarlanan yedi âyet) , “el-Esâs”,“el-Vâfiye”, “el-Kâfiye”, “el-Kenz”, “eş-Şifâ”, “eş-Şükr” ve “es-Salât” gibi başka adları da vardır. Fâtiha sûresi, baştanbaşa eşsiz güzellikte bir dua ve bir yakarıştır.
13/12/2022 • 00:57
Mushafta ikinci, nüzûl sıralamasında 87. sûredir, Medine’de nâzil olmuştur. Kur’an-ı Kerim’in en uzun sûresi olup 286 âyettir. Adını, 67-73. âyetlerde yer alan “bakara (sığır)” kelimesinden alır. Sûre, İslâm hukukunun ana konularıyla ilgili pek çok hüküm içermektedir. Tamamının bir nüzûl sebebi olmamakla birlikte birçok âyeti için özel iniş sebepleri vardır.
13/12/2022 • 124:20
Mushaftaki sıralamada 3, iniş sırasına göre 89. sırada yer alan Âl-i İmrân sûresi, Medine döneminde inmiştir. 200 âyet olup adını 33. âyette geçen “Âl-i İmrân” tamlamasından almıştır. Âl-i İmrân, İmran ailesi demektir. Sûrenin önemli bir bölümünün geliş sebebi, Necran Hristiyanları adına Medine’ye gelen heyetle Hz. Peygamber arasında geçen Allah inancı konusundaki tartışmalardır.
13/12/2022 • 72:53
Mushaf’taki sıralamada 4, iniş sırasına göre 93. sûre olan Nisâ sûresi, Medine döneminde inmiş olup 176 âyettir. “Nisâ” kelimesi, kadınlar demektir. Sûre, özellikle kadın haklarından, onların hukûkî ve sosyal konumlarından bahsettiği için bu adı almıştır. Sûrenin, hicretten sonra 5 veya 6. yılda Müreysî Gazvesi’nde indiği bilinen teyemmüm âyetini ihtiva etmesi, ağırlıklı olarak bu yıllarda indiğini düşündürmektedir.
13/12/2022 • 71:40
Mushaftaki sıralamada 5. iniş sırasına göre 112. sûre olan Mâide sûresi, Medine döneminde inmiş olup 120 âyettir. Sûre, adını 112. ve 114. âyetlerde yer alan “mâide” (sofra) kelimesinden almıştır. Muhteva bakımından Nisâ sûresinin devamı mahiyetindedir. Zira Nisâ sûresinin son bölümünde değinilen Yahudi ve Hristiyanların bâtıl inançları, tutum ve davranışları bu sûrede de ağırlıklı olarak ele alınmış ve bunlarla ilgili önemli açıklamalar yapılmıştır.
13/12/2022 • 55:18
Mushaftaki sıralamada 6. iniş sırasına göre 55. sûre olup Mekke döneminde inmiştir. 165 âyetten oluşmaktadır. Sûre adını, 136, 138 ve 139. âyetlerde yer alan “el-En’âm” kelimesinden almıştır. En’âm, koyun, keçi, deve ve sığır cinsi ehli hayvanları ifade eden bir kelimedir. Abdullah b. Ömer’e ulaşan bir rivayete göre Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: “En‘âm sûresi bana toplu olarak indi. 70.000 melek tesbih ve hamd sözleriyle bu sûrenin inişine eşlik etti” (Taberânî, el-Mu‘cemü’s-sağ’îr, I, 145). Abdullah b. Abbas’tan aktarılan bir rivayette de Mekke’de “bir defada” indiği teyit edilmiştir (Taberânî, el-Mu‘cemü’l-kebîr, XX, 215). Ancak birkaç âyetinin Medine’de indiğine dair görüşler de vardır (bk. İbn Atıyye, II, 265; Elmalılı, III, 1861).
14/12/2022 • 60:00
Mushaftaki sıralamada 7. iniş sırasına göre 39. sûre olan A’râf sûresi, 206 âyet olup Mekke döneminde inmiştir. Ancak 163-170. âyetlerin Medine döneminde indiğini söyleyen âlimler de vardır. Sûre, adını 46. ve 48. âyetlerde geçen ve yüksek yerler, yüksek mevkiler anlamına gelen “el-A’râf ” kelimesinden almıştır. Sûre âyet sayısı itibariyle Mekke’de inen sûrelerin en uzunudur, Kur’an’da da en uzun sûrelerin üçüncüsüdür. Bu sebeple “es-seb‘u’t-tıvâl” (yedi uzun sûre) arasında gösterilir. Ayrıca En‘âm sûresiyle birlikte “iki uzun sûre” diye de anılır (İbn Âşûr, VIII/2, s. 5-6).
14/12/2022 • 64:30
Mushaftaki sıralamada 8. iniş sırasına göre 88. Sûre olup Medine döneminde hicretin ikinci yılında Bedir savaşından sonra inmiştir. 75 âyetten oluşan sûre, adını ilk ayetteki “el-Enfâl” kelimesinden almıştır. “Enfâl”, savaş ganimetleri demektir. Sûre Medine’de, Bakara’dan sonra ikinci sırada gelmeye başlamış, fakat araya başka sûrelerin bazı âyetlerinin nüzûlü de girmiştir.
14/12/2022 • 24:56
Mushaftaki sıralamada 9. iniş sırasına göre 113. sûre olan Tevbe sûresi, son iki âyet hariç Medine döneminde, Peygamber Efendimizin irtihaline yakın bir zamanda inmiştir. 129 âyetten oluşan sûre, adını Allah’ın kullarının tövbesini kabul edeceğini bildirdiği 104. âyetten almıştır. İlk âyette geçen “berâet” kelimesinden dolayı sûreye “Berâe” adı da verilmiştir. Başında besmele olmayan tek sûredir. Sûrenin başına besmelenin yazılmamış oluşunu bazı bilginler, onun bir önceki sûrenin devamı mahiyetinde oluşu ile açıklamışlardır.
14/12/2022 • 49:31
Mushaftaki sıralamada 10. iniş sırasına göre 51. sırada olan sûrenin. 40, 94, 95 ve 96. âyetleri Medine döneminde, diğerleri ise Mekke döneminde inmiştir. 109 âyetten oluşan sûre, adını içindeki Yûnus kıssasından almıştır.
14/12/2022 • 34:07
Mushaftaki sıralamada 11. iniş sırasına göre 52. sûre olan Hûd sûresi, Mekke döneminin son bir yılı içinde inmiş olup 123 âyettir. Sûre, adını içinde söz konusu edilen Hûd peygamberden almıştır.
14/12/2022 • 37:39
Mushaftaki sıralamada 12. iniş sırasına göre 53. sûre olan Yusuf sûresi, 111 ayetten oluşmakta olup Mekke döneminde inmiştir. Kur’an’da baştan sona kadar bir tek konuyu anlatan tek sûre budur. Yahudilerin telkini ile Mekke müşriklerinin Hz. Peygamber’e, “İsrâiloğulları Mısır’a niçin gittiler?” şeklindeki sorusuna cevap olarak veya Müslümanların Resûlullah’tan bir kıssa anlatmasını istemeleri üzerine indiği rivayet edilmiştir.
14/12/2022 • 34:13
Mushaftaki sıralamada 13. iniş sırasına göre 96. sûre olan Ra’d sûresi, 43 ayetten oluşmaktadır. Sûre, adını 13. âyette geçen ve gök gürültüsü anlamına gelen “Ra’d” kelimesinden almıştır. Sûrenin Mekke’de mi yoksa Medine’de mi indiği hakkında farklı rivayet ve tespitler vardır. Mushaf’taki tertibe göre sûrenin Mekke’de inmiş olan ve hurûf-i mukattaa ile başlayan sûrelerin arasına yerleştirilmiş olması, üslûbunun Mekkî sûrelere benzemesi, muhtevasında tevhid ilkeleri, müşriklerin kınanması ve yerilmesi gibi konuların yer alması sebebiyle Mekke’de inmiş olduğu rivayeti tercih edilmiştir; 31-32. âyetlerinin Mekke’de, diğerlerinin ise Medine’de indiğini, ayrıca tamamının Medine döneminde geldiğini söyleyenler de vardır.
14/12/2022 • 16:43
Mushaf’taki sıralamada 14. iniş sırasına göre 72. sûre olan İbrahim sûresi 52 ayettir. İçinde Hz. İbrahim’den ve ailesinden söz edildiği için bu adı almıştır. Müfessirlerin çoğunluğuna göre sûrenin tamamı Mekke döneminde inmiştir; 28 ve 29. âyetlerin Medine döneminde Bedir Savaşı’na katılan müşrikler hakkında indiğine dair rivayetler de vardır.
14/12/2022 • 17:17
Mushaftaki sıralamada 15. iniş sırasına göre 54. sûre olup 99 âyettir. Sûre, adını 80. âyette geçen “Hicr” kelimesinden almıştır. Hicr, Medine’nin kuzeyinde vaktiyle Semûd kavminin yaşadığı bir yerin adıdır.
14/12/2022 • 13:59
Mushaftaki sıralamada 16. iniş sırasına göre 70. sûre olup 128 âyettir. Sûre, adını 68. âyette geçen ve bal arısı anlamına gelen “en-Nahl” kelimesinden almıştır. Sûre, Mekke’de nâzil olmakla birlikte sondan üç âyetin Medine’de indiği yolunda rivayetler de vardır.
14/12/2022 • 36:45
Mushaftaki sıralamada 17. iniş sırasına göre 50. sûre olup 111 âyettir. Sûre, adını ilk âyetin konusu olan “İsrâ” olayından almıştır. “Geceleyin yürütmek” anlamına gelen “İsrâ”, Mîrac yolculuğunda, Hz. Peygamberin bir gece, Mekke’den Kudüs’e götürülmesini ifade eder. Sûrenin diğer bir adı da “Benî İsrâil”dir.
14/12/2022 • 29:34
Mushaf’taki sıralamada 18. iniş sırasına göre 69 sûre olup 110 âyettir. Sûre, adını; ilk defa 9. âyette olmak üzere, birkaç yerde geçen ve mağara anlamına gelen “kehf ” kelimesinden almıştır.
14/12/2022 • 28:21
Mushaftaki sıralamada 19. iniş sırasına göre 44. sûre olup 98 âyettir. Sûre, Hz. Meryem’in, oğlu İsa’yı nasıl dünyaya getirdiğini anlattığı için bu adla anılmıştır. Mekke döneminin 4. yılında inmiş olmakla birlikte 58 ve 71. âyetlerinin Medine’de indiğine dair rivayet de vardır (İbn Âşûr, XVI, 57-58).
14/12/2022 • 18:08
Mushaftaki sıralamada 20. iniş sırasına göre 45. sûre olup 135 âyettir. Sûre, adını birinci âyette yer alan harflerden almıştır. Sûre Mekke’de inmiş olmakla birlikte 130 ve 131. âyetlerinin Medine’de nâzil olduğuna dair bir rivayet de vardır. Hz. Ömer’in İslâmiyet’i kabul edişiyle ilgili meşhur rivayette Hz. Ömer’in, kız kardeşi ve eniştesinin evine baskın yaptığında işittiği ve çok etkilendiği âyetlerin Tâhâ sûresinin âyetleri olduğu ve bu olayın peygamberliğin beşinci yılında cereyan ettiği dikkate alınarak, genellikle Mekke döneminin ortalarına doğru indiği kabul edilir.Kaynaklarda nüzûlü için belirli bir sebepten söz edilmez. Geldiği dönemin şartları ve sûrenin içeriği, Hz. Peygamber’e ve müminlere teselli verip onların moralini yükseltmeyi amaçladığını göstermektedir.
14/12/2022 • 24:03
Mushaftaki sıralamada 21. iniş sırasına göre 73. sûre olup. 112 âyettir. “Enbiyâ”, kelimesi peygamberler anlamına gelmektedir. Mekke döneminde indiği kabul edilir. Zira Abdullah b. Mes‘ûd, “Benî İsrâil (İsrâ), Kehf, Meryem, Tâhâ ve Enbiyâ sûreleri, benim Mekke’de ilk öğrendiğim güzel sûrelerdir” demiştir (Buhârî, “Tefsîr”, 21/1). Bazı müfessirler ise 44. âyetinin Medine döneminde nâzil olduğu kanaatindedir.
15/12/2022 • 23:19
Mushaftaki sıralamada 22. iniş sırasına göre 103. sûre olup 78 âyettir. Sûre, hac ibadetinden bahsettiği için bu adı almıştır. Sûrenin üslûbu ve içeriği, bir kısmının Mekke, bir kısmının da Medine döneminde indiğini düşündürmektedir. Özellikle baş taraftaki âyetlerin Mekke döneminde inmiş olması ihtimali güçlü olduğundan, genellikle Mekkî olarak nitelenir ve bütününün iniş sırası itibariyle 103. sûre olduğu kabul edilir.
15/12/2022 • 23:49
Mushaftaki sıralamada 23. iniş sırasına göre 74. sûre olup 118 âyettir ve Mekke’de inmiştir. Sûre, adını birinci âyette geçen ve mü’minler anlamına gelen “el-Mü’minûn” kelimesinden almıştır
15/12/2022 • 20:53
Mushaftaki sıralamada 24. iniş sırasına göre 102. sûre olan Nûr sûresi 64 âyettir ve Medine’de inmiştir. Adını, 35. âyette geçen “nûr” kelimesinden almıştır. Zina edenlerle evlenmeyi kınayan 3. âyet, hicretin 3. yılında, Recî’ çatışmasında şehid düşen Mirsed ile ilgilidir. Şu halde sûrenin ilk âyetleri hicretin 1. yılının sonu ile 2. yılının başlarında vahyedilmiş olmalıdır. Eşleri hakkında zina suçlamasında bulunan kocalar hakkındaki 6. âyetin de Tebük Savaşı’ndan sonra, 9. yılın Şâban ayında geldiği bilinmektedir. Buna göre sûrenin uzun bir zaman dilimi içinde parça parça nâzil olduğu anlaşılmaktadır.
15/12/2022 • 26:47
Mushaftaki sıralamada 25. iniş sırasına göre 42. sûre olup 77 âyettir. Sûre, adını ilk âyette geçen “el-Furkân” kelimesinden almaktadır. Furkân, “hak ile batılı birbirinden ayıran” demek olup ayrıca Kur’an’ın isimlerinden de biridir. Sûre, Mekke’de inmiştir. Abdullah b. Abbas’tan nakledilen bir rivayette 68-70. âyetlerin Medine’de indiği belirtilirse de Buhârî’nin kaydettiği bir rivayette (“Tefsîr”, 25), 68. âyetin Mekke’de indiğini belirten bir bilginin yer alması, bu üç âyetin de Mekke’de indiği ihtimalini güçlendirmektedir. Sûrenin ilk üç âyetinin Medine’de indiği yolunda da bir rivayet vardır (İbn Âşûr, XVIII, 313).
15/12/2022 • 17:27
Mushaftaki sıralamada 26. iniş sırasına göre kırk yedinci sûre olup 227 âyettir. Sûre, adını 224. âyette geçen ve şairler anlamına gelen “eş-Şu’arâ” kelimesinden almıştır. Mekke’de inmiş olmakla birlikte 197. âyeti ile son dört âyetinin (224-227) Medine döneminde indiğine dair rivayetler de vardır (Süyûtî, el-İtkān, I, 12; İbn Âşûr, XIX, 89-90).
15/12/2022 • 26:10
Mushaftaki sıralamada 27. iniş sırasına göre 48. sûre olup 93 âyettir ve Mekke’de inmiştir. Sûre, adını 18. âyette yer alan ve karınca anlamına gelen “en-Neml” kelimesinden almaktadır.
15/12/2022 • 23:40
Mushaftaki sıralamada 28. iniş sırasına göre 49. sûre olup 88 âyettir. Sûre, adını 25. âyette geçen “el-Kasas” kelimesinden almıştır. Kasas, kıssalar anlamında olup Kur’an’da geçen kıssa ve olaylar için kullanılır. Sûre, Mekke’de inmiş 85. âyetinin hicret esnasında Cuhfe denen yerde, 52-55. âyetlerinin de Medine’de indiğine dair bir rivayet bulunmaktadır (Şevkânî, IV, 152).
15/12/2022 • 41:34
Mushaftaki sıralamada 29. iniş sırasına göre 85. sûre olup 69 âyettir. Sûre, adını 41. âyette geçen ve örümcek anlamına gelen “el-Ankebût” kelimesinden almıştır. Ağırlıklı görüşe göre Mekke’de inmiş olmakla birlikte tamamının Medine’de indiği de söylenmektedir. Bir rivayete göre büyük bir bölümü Mekke’de, baş tarafından on veya on bir âyeti de Medine’de inmiştir. Bunun aksine ilk dokuz âyetinin Mekke’de, daha sonraki kısmının Medine’de indiği de söylenmiştir. Bu rivayetlerden çıkan sonuca göre tamamı hicretin hemen öncesine ve/veya sonrasına denk gelen bir zaman dilimi içinde inmiştir.
15/12/2022 • 21:04
Mushaftaki sıralamada 30. iniş sırasına göre 84. Sûre olup 60 âyettir ve Mekke’de inmiştir. 17. âyetinin Medine’de nâzil olduğuna dair bir rivayet de vardır. Sûre, adını ikinci âyette geçen “er-Rûm” kelimesinden almıştır.
15/12/2022 • 16:30